Zaburzenia FTD są często błędnie diagnozowane, ponieważ ich objawy w znacznym stopniu pokrywają się z objawami innych zaburzeń neurodegeneracyjnych i psychiatrycznych. Chociaż obraz kliniczny jest zróżnicowany, zaburzenia FTD zazwyczaj można zakwalifikować do jednej z trzech kategorii, wymienionych poniżej wraz z ich najczęstszymi objawami:

Chociaż osoby z FTD zazwyczaj początkowo wykazują objawy jednego konkretnego zaburzenia, z czasem mogą pojawić się objawy innych zaburzeń FTD. Na przykład u osoby z bvFTD mogą wystąpić objawy ściślej związane z zaburzeniami ruchowymi, takimi jak PSP lub CBS. Osoba będąca nosicielem wariantu genetycznego powodującego zarówno SLA, jak i FTD, może początkowo wykazywać jedynie objawy SLA, ale w miarę postępu choroby mogą u niej również wystąpić objawy bvFTD lub PPA.

Radzenie sobie z tymi różnorodnymi objawami, zwłaszcza gdy się nakładają, może być trudne nawet dla doświadczonych pracowników służby zdrowia. Kluczowe jest zebranie dokładnego wywiadu medycznego pacjenta, aby zrozumieć rozwój potencjalnych objawów FTD w stosunku do stanu wyjściowego. Ponieważ anosognozja, czyli brak świadomości własnego stanu, jest częstym objawem FTD (i często jednym z pierwszych objawów), bliski członek rodziny lub przyjaciel może być w stanie najlepiej opisać lekarzowi wszelkie nietypowe lub niepokojące zmiany.

Obecnie nie ma uznanych biomarkerów FTD. W związku z tym nie można jej zdiagnozować z całkowitą dokładnością, po prostu badając próbkę krwi lub płynu mózgowo-rdzeniowego. Diagnoza FTD opiera się na kompleksowej ocenie, która obejmuje pełny przegląd objawów klinicznych, zarówno zaobserwowanych w gabinecie lekarskim, jak i zgłoszonych przez osobę doświadczającą objawów, bliskiego członka rodziny lub przyjaciela. Narzędziem, które może pomóc w diagnozowaniu niektórych zaburzeń FTD, są Diagnostyczne Listy Kontrolne AFTD (poniżej). Lekarze mogą udostępniać te listy kontrolne pacjentom i ich rodzinom, aby ułatwić proces badań przesiewowych i pomóc rodzinom lepiej przygotować się do wizyty, dokumentując zauważone objawy. Listy te zapewniają również lekarzom krótkie podsumowanie aktualnych kryteriów diagnostycznych.

Heterogeniczność objawów FTD można przypisać temu, która część mózgu jest dotknięta chorobą na początku. FTD zazwyczaj rozpoczyna się od degeneracji płatów czołowych lub skroniowych, albo w korze ruchowej (części najbardziej zewnętrznej warstwy mózgu). Początkowe miejsce zaniku determinuje, które objawy FTD pojawią się jako pierwsze. W miarę postępu patologii, choroba rozprzestrzenia się na inne obszary mózgu, stwarzając warunki do rozwoju objawów innych zaburzeń FTD.¹

Patologiczne podłoże zaburzeń FTD – fizyczne pogorszenie stanu płatów czołowych i skroniowych mózgu – ma swoje korzenie w różnych proteinopatiach (chorobowo-powodujących nieprawidłowości strukturalne białek). Dysfunkcja kluczowych białek prowadzi do tworzenia agregatów, które początkowo tworzą się w określonych obszarach mózgu. Zidentyfikowano dwa kluczowe białka jako przyczynę większości przypadków FTD, przy czym białko jest powiązane ze znaczną częścią pozostałych diagnoz. Trzy główne białka związane z FTD, w kolejności malejącej częstości występowania, to:

Z powodu braku biomarkerów, obecnie jedyną metodą patologicznej diagnozy FTLD jest autopsja mózgu.⁴

Około 40% osób zdiagnozowanych z FTD ma rodzinne FTD, co oznacza, że u krewnego zdiagnozowano zaburzenie FTD, inne zaburzenie neurodegeneracyjne lub inne podobne schorzenie neuropsychiatryczne. U około 15–20% osób z rodzinnym FTD konkretną przyczynę genetyczną można zidentyfikować. Naukowcy pracują nad zrozumieniem związku między konkretnymi przyczynami genetycznymi, leżącymi u ich podłoża proteinopatiami i obrazem klinicznym FTD.

Do tej pory warianty w ponad tuzinie genów powodują FTD, przyczyniając się do heterogeniczności zaburzeń FTD. Większość osób zdiagnozowanych z genetyczną FTD ma patogenne warianty w jednym z trzech następujących genów:

Badania genetyczne mogą pomóc ustalić, czy dana osoba odziedziczyła wariant genu powodujący FTD. Przed wykonaniem badań, AFTD zdecydowanie zaleca poradnictwo genetyczne aby zapewnić rodzinom zrozumienie korzyści, ryzyka i ograniczeń testów genetycznych, w tym co jest, a co nie jest chronione przez ustawę o niedyskryminacji informacji genetycznej (GINA)Poradnictwo jest szczególnie ważne w przypadku rodzin z historią chorób neurodegeneracyjnych. Poradnictwo pomaga rodzinom podjąć świadomą decyzję, czy badania genetyczne są dla nich właściwym wyborem.

Naukowcy pracują nad identyfikacją biomarkerów płynowych, które można wiarygodnie wykorzystać do identyfikacji specyficznych patologii FTD i powiązanych z nimi uwarunkowań genetycznych. Obecnie ocenia się kilka obiecujących biomarkerów FTD.⁵, zarówno do celów diagnostycznych, jak i do śledzenia zaangażowania docelowego w badaniach klinicznych, ale wymagają one dalszych badań. Potrzebne są jednak dalsze badania, aby w pełni zrozumieć zmienność poziomów białka. śledzenie zmian w poziomach progranuliny jest już stosowane w badaniach klinicznych nad FTD Aby przeanalizować skuteczność interwencji. Potwierdzony biomarker FTD może odegrać kluczową rolę w diagnozie i badaniach klinicznych nad potencjalnymi metodami leczenia FTD. Dlatego lekarze powinni zachęcać rodziny do zapoznania się z możliwościami badawczymi i rozważenia, czy udział w nich jest dla nich odpowiedni.